Διατροφή και φτώχεια

 Μετά από συζήτηση μέσα στην τάξη,  στο  πλαίσιο του μαθήματος της νεοελληνικής γλώσσας και με αφορμή  πληροφορίες που πήραμε από το σχολικό βιβλίο, άρθρα, ιστοσελίδες και ιστολόγια, γράψαμε έκθεση με θέμα την επίδραση που έχει η φτώχεια στη διατροφή μας και πώς επηρεάζει τελικά το χαμηλό εισόδημα τις διατροφικές μας επιλογές.

Ιδού το αποτέλεσμα:

Η διατροφή μας επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες αλλά ο σημαντικότερος είναι η οικονομική κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε. Με βάση αυτήν έχουμε περισσότερες ή λιγότερες επιλογές σχετικά με τα τρόφιμα που τελικά τρώμε.

Όλο και συχνότερα σήμερα βλέπουμε οικογένειες που το εισόδημά τους μειώνεται δραματικά. Τα φτωχά ελληνικά νοικοκυριά επιλέγουν, τρόπος του λέγειν επιλέγουν, τρόφιμα χαμηλής και αμφίβολης τις περισσότερες φορές ποιότητας. Η φτώχεια λοιπόν έχει ως αποτέλεσμα να έχει η μέση ελληνική οικογένεια μια ανισόρροπη διατροφή, με χαμηλή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, γαλακτοκομικών προϊόντων, κρέατος και πουλερικών. Η κακή διατροφή έχει ως συνέπεια τον υποσιτισμό, την έλλειψη δηλαδή θρεπτικών συστατικών στον οργανισμό μας ή τον υπερσιτισμό, την υπερκατανάλωση δηλαδή που οδηγεί στην παχυσαρκία.

Όταν κάποιος έχει χαμηλό εισόδημα και ταυτόχρονα έχει να πληρώσει για το ηλεκτρικό, την ύδρευση, το τηλέφωνο, δάνεια από πιστωτικές κάρτες ή άλλα, όταν έχει να πληρώσει φροντιστήρια για τα παιδιά του, έχει τη δυνατότητα να προμηθευτεί τρόφιμα υψηλής ποιότητας, που είναι υγιεινά αλλά πολύ ακριβότερα από τα φθηνότερα που είναι αμφίβολης ποιότητας; Περιορίζεται στα φτηνά προϊόντα από τα οποία συνήθως λείπουν βιταμίνες κι άλλα συστατικά απαραίτητα για την ομαλή ανάπτυξη του οργανισμού. Τις περισσότερες φορές τα πιο φθηνά προϊόντα είναι παχυντικά κι ανθυγιεινά. Αν για παράδειγμα τρώμε συχνά σάντουιτς ή μαγειρεύουμε για λόγους οικονομίας πολλές φορές με χρησιμοποιημένο λάδι ή αν καταναλώνουμε πολύ συχνά ζυμαρικά, που είναι οικονομικά, τότε προφανώς η διατροφή μας δεν είναι ισορροπημένη.

Όσο πιο χαμηλό το εισόδημα τόσο λιγότερες οι επιλογές σε σχέση με τη διατροφή. Τόσο περισσότερες όμως οι συνέπειες από τη μακροχρόνια κατανάλωση τροφών, φτωχών σε θρεπτική αξία. Προβλήματα υγείας, όπως καρδιαγγειακές παθήσεις, διαβήτης, υπέρταση, χοληστερίνη και πολλές χρόνιες παθήσεις αυξάνονται έντονα. Τα τελευταία χρόνια όλο και πιο συχνά παρατηρούμε τέτοιες ασθένειες σε παιδιά μικρής ηλικίας που κάποτε είχαν μόνο οι ηλικιωμένοι.

Πολλές φορές το χαμηλό μορφωτικό επίπεδο των οικονομικά ασθενέστερων κοινωνικών τάξεων οδηγεί στην άγνοια και στην υποβάθμιση των όσων σχετίζονται με τη διατροφή. Βέβαια η μόδα, η άγνοια, η κακή ενημέρωση μας οδήγησαν να μιμούμαστε τις διατροφικές συνήθειες έντονα καταναλωτικών κοινωνιών και να έχουμε υποβαθμίσει τη μεσογειακή διατροφή, που χρόνια πρόσφερε με την πληθώρα και την ποιότητα των προϊόντων της, μακροζωία και καλή ποιότητα ζωής ταυτόχρονα. Η διατροφή μας κάποτε στηριζόταν στο ελαιόλαδο, την παραδοσιακή φέτα, τα θαλασσινά, τα όσπρια και τα λαχανικά. Όταν όμως το κόστος, όπως δείχνουν έρευνες των προϊόντων αυτών έχει αυξηθεί τα τελευταία τριάντα χρόνια ως και 2.000%, πώς να μην επιλέγουμε το εύκολο, το γρήγορο και το φτηνό, που είναι συνήθως ανθυγιεινό;

Αν βέβαια η πολιτεία ήθελε θα μπορούσε να κάνει πολλά. Στο σχολείο για παράδειγμα θα μαθαίναμε πολλά μέσα από προγράμματα αγωγής υγείας ή μαθημάτων που θα μας πληροφορούσαν σχετικά με τη διατροφή και το ρόλο που παίζει στην ανάπτυξη του οργανισμού μας. Θα μπορούσαμε επίσης να τρώμε όλοι οι μαθητές στο σχολείο και αυτό θα πρόσφερε ισορροπημένη διατροφή για όλα τα παιδιά, ιδιαίτερα τα φτωχότερα. Θα αποκτούσαμε υγιείς διατροφικές συνήθειες από μικρή ηλικία και πιθανότατα θα τις συνεχίζαμε και στην ενήλικη ζωή μας. Αν αυτά συνδυαζόταν με την άθληση αλλά και την προστασία στις τιμές ειδών καθημερινής κατανάλωσης, θα γινόταν η διατροφή μας πολύ καλύτερη από τη σημερινή όπως κι όλη μας η ζωή.

Το παραπάνω κείμενο είναι σύνθεση των γραπτών της έκθεσης των μαθητών: Θανάσης Μοσχόπουλος, Φωτεινή Μούτσιου Τουλούμη, Ελένη Μπεκιάρη, Έφη Ξανθοπούλου, Απόστολος Ξεσφίγγης, Μαρίνα Ξουλίδου, Στέργιος Πέγιος, Αντώνης Παπαγεωργόπουλος.